Ondernemer Gerrit de Wit

Mijn overgrootvader Gerrit de Wit was een veelzijdige man. Voor de oorlog bouwde hij een middenstandsbedrijf op dat bestond uit een sigarenhandel, drogisterij, scheerwinkel en een verzekeringskantoor. En dat allemaal op één adres: Wijk 2-11 te Urk.

Gerrit Jan de Wit (1899) was de oudste in het elf kinderen tellende gezin van Arie en Fiene de Wit. Nog tijdens zijn lagere schoolloopbaan kwam hij in dienst bij Jitze Verhoeff. Verhoeff had onder andere een petroleumhandel en Gerrit trok met een karretje over Urk om pietereulie aan de man te brengen. Verhoeff was naast petroleumhandelaar ook kapper, drogist en verzekeringsagent. Toen de ondernemer met zijn gezin naar Hilversum vertrok, zette Gerrit de Wit de nering voort.

In 1928 vestigde Gerrit zich op Wijk 2-11. Het pand bestond uit twee voormalige woningen. Voorlopig beperkte hij zich tot een scheersalon, die bereikbaar was via de ingang aan de Haringstraat. In de kapperszaak en scheersalon verkocht Gerrit sigaretten van de merken Pirate, Flag en Three Bells.

Een jaar later trad Gerrit in het huwelijk met Hendrikje Woudhuizen. Hendrikje was afkomstig uit Lemmer. Haar vader Obbe Woudhuizen was daar werkzaam als voorman van de bokkingrokers bij de fa. De Rook. Hij had contacten met de fa. Bakker en Gerssen, die een visverwerkingsbedrijf naast de visafslag op de Urker haven hadden. Jaarlijks vierde familie Woudhuizen vakantie op Urk en verbleef dan boven de fa. Bakker en Gerssen. Tijdens een van die reisjes naar Urk sloeg de vonk tussen Hendrikje en Gerrit over.

In 1930 breidde Gerrit zijn activiteiten uit met de opening van een drogisterij. Dit onderdeel van zijn bedrijf was bereikbaar via de ingang aan de zijde van de Raadhuisstraat. Gerrit verkocht onder andere homeopathische geneesmiddelen van Dr. Willmar Schwabe uit Leipzig, maar ook Nutricia kindermeel. Voor toeristen gaf Gerrit zijn eigen Urker ansichtkaarten uit, waarbij dochter Grietje model stond. De Urker vissers bood hij verbandtrommels voor aan boord, hun vrouwen verkocht hij Anker Waschzeep. Voor de kinderen was er een ruim assortiment levertraan verkrijgbaar.

Gerrit en Hendrikje kregen twee kinderen: Grietje (1930) en Arie (1933). Samen met hun kinderen bewoonden ze de bovenverdieping van Wijk 2-11. Al snel na hun huwelijk trokken de ouders van Hendrikje, Obbe Woudhuizen en Grietje Pen bij hen in. Ze sleten hun oude dag in een eigen kamer die uitkeek op de Raadhuisstraat, maar gebruikten de maaltijden uiteraard gezamenlijk met de familie. Na hun overlijden werden Obbe en Grietje ook op Urk begraven.

In de loop van de jaren ’30 breidden de activiteiten van Gerrit zich steeds verder uit. In zijn scheersalon werkten ook zijn broer Michiel (Chiel) de Wit en een Friese knecht, Koen Ongersma. Op een doorsnee zaterdag schoren ze zo’n honderd klanten, waarbij de winkel tot kwart voor twaalf ’s avonds open was. Zo zaten de Urkers weer netjes in de kerk de volgende dag.

Gerrit was intussen ook agent voor de Noord Hollandse Waarborgmaatschappij, een nog steeds bestaande verzekeringsmaatschappij. Hij bracht onder andere begrafenis- en brandverzekeringen aan de man, en verzekerde ook veel Urker vissersschepen. Na de oorlog stootte hij de drogisterij en scheerwinkel af en legde zich toe op de verzekeringen, waarbij Gerrit ook makelaar werd. De activiteiten werden na zijn dood voortgezet door de firma Hoekstra. In de voormalige drogisterij kwam een tabakswinkel. Eigenaar was H. Bakker, die in de volksmond ‘blinde Indrik’ heette.